De verschuivende rol van de ICT-coördinator

Van technische ondersteuning naar didactische coach

Volgens Robert, mede-oprichter van Basicly, was tot voor kort de taak van de ICT-coördinator vooral gericht op de technische aspecten van ICT op school. Langzamerhand komen daar nu ook beleidsmatige en didactische onderdelen bij. "Met het groeiende belang van digitale geletterdheid als onderdeel van het curriculum, wordt de ICT-coördinator meer en meer verantwoordelijk voor het totaalplaatje van ICT. Het is iemand die de kar trekt en verandering teweeg kan brengen."

Veranderend gesprek over ICT

De komst van technologie in de klas zorgde voor het ontstaan van de rol van de ICT-coördinator, die zich moest ontfermen over de technische aspecten van ICT. Doet het internet het wel? Zijn de computers goed aangesloten? Met de toenemende digitalisering, voelen meer en meer scholen nu ook de noodzaak voor een persoon die de touwtjes in handen neemt wat betreft de didactische inzet van ICT. Want werken met tablets en computers in de klas is prima, maar hoe zet je deze middelen ook didactisch sterk in? Hoe zorg je ervoor dat je leerlingen digitale kennis en vaardigheden ontwikkelen die ervoor moeten zorgen dat ze hun weg vinden in de digitaliserende samenleving?

“De ICT-coördinator zie ik als iemand bij wie leerkrachten ook terecht moeten kunnen met didactische vragen omtrent ICT. Deze persoon is meer en meer verantwoordelijk voor het totale ICT-beleid binnen een school. Iemand die een visie en strategie kan bepalen samen met het team en die daar de lead in neemt.”

Obstakels

Naast tijdgebrek als één van de belangrijkste obstakels, vervullen ICT-coördinatoren deze didactische rol vaak zonder voor dit specifieke onderdeel opgeleid te zijn. “Het is het gebrek aan deze kennis waardoor digitale geletterdheid iets groots wordt. Het probleem zit daardoor al in de eerste stap. Waar begin je en waar werk je uiteindelijk naar toe?”

“Het probleem zit al in de eerste stap. Waar begin je en waar werk je uiteindelijk naar toe?”

Het proces aansturen

Hoe breng je digitale geletterdheid dan wel succesvol in je school? “Je kunt ervoor zorgen dat het wel gaat slagen door je als kartrekker op verschillende onderdelen te focussen. Eén daarvan is het implementatieproces. Hoe wil je dit uiteindelijk een plek geven in jullie onderwijs? Hoe neem je je team hierin mee? Maar daarnaast heb je ook de leerlijn; hoe vorm je die en op wat voor manier laat je dit daadwerkelijk in jullie klassen terugkomen?”

Dit klinkt misschien als veel, maar met goede ondersteuning en een sterke wil kom je volgens Robert ver. “Hoe ervaren je ook bent op digitaal vlak, elke school kan dit. Het belangrijkste dat je hiervoor moet hebben is de wil om dit daadwerkelijk in je onderwijs te integreren. Als je dat hebt, dan gaat het met alle verschillende onderdelen lukken. Laat je ook vooral helpen door collega’s of externe partijen. Je hoeft het niet allemaal zelf te bedenken."

Drie tips uit de praktijk voor een structurele aanpak 

Dankzij het ICT-project bij 100 scholen in Noord-Nederland, heeft Robert samen met zijn team grootschalig onderzoek kunnen doen naar het verloop van zo’n implementatieproces. Vanuit deze praktijkervaring wil Robert nog deze drie belangrijke inzichten meegeven:  

1. Zelfstandigheid primeert. “Met alleen los lesmateriaal kom je er niet. Leerkrachten hebben hulp nodig om zelfstandig te kunnen werken aan de digitale geletterdheid van hun leerlingen. Pas als je leerkrachten die ondersteuning biedt, kan het werken op de lange termijn. Zij kennen hun leerlingen namelijk het beste en weten precies hoe ze verschillende onderwerpen op het niveau van de groep kunnen aanvliegen.”
2. Uit ervaring leer je. “Ook al gaat het met vallen en opstaan, we raden onze scholen altijd aan om het gewoon uit te proberen. Het is oké als je even moet zoeken. Hoe meer ervaring je opdoet, hoe zelfverzekerder je over je eigen kunnen ten aanzien van digitale geletterdheid wordt.”

3. De kartrekker leidt. “Het is heel belangrijk dat er één persoon is die dit implementatieproces aanstuurt of begeleidt. Dat is de persoon die in gesprek gaat met leerkrachten en uiteindelijk verandering de school binnen brengt.”